ถอดรหัสภาษากายเคสที่ 45 : ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข และรอง ผบตร. สุชาติ ธีระสวัสดิ์ แถลงข่าว ผกก.โจ้ทรมาณผู้ต้องหา

คลิปวีดิโอที่ ผกก.โจ้ (พ.ต.อ.ธิติสรรค์ อุทธนผล) ทำร้ายร่างกายพ่อค้ายาจนถึงแก่ความตาย ที่ทนายตั้มนำมาอัพโหลดใน youtube จนดังไปทั่วโลก พร้อมกับเสียงวิจารณ์ว่าต้องการรีดเงินจากพ่อค้ายา แม้ผู้กำกับโจ้ (พ.ต.อ.ธิติสรรค์ อุทธนผล) จะปฎิเสธทุกข้อกล่าวหาว่าตนไม่ได้มีเจตนาใดๆ แต่ก็เหมือนคนในสังคมไม่มีใครเชื่อว่าเขาทำไปด้วยความสุจริต

ทำให้ลำบากไปถึง ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข และรอง ผบตร. สุชาติ ธีระสวัสดิ์ ที่ต้องออกมาชี้แจงแก่สังคม และในคลิปวีดิโอบนสุดคือการแถลงข่าวการจับกุม ผจจ.โจ้

ประเด็นที่น่าสนใจคือคุณโจ้ เป็นนายตำรวจที่มีอิทธิพล สังเกตจากการที่เขาได้รับตำแหน่งใหญ่ๆได้แม้วัยวุฒิจะไม่เยอะและชื่อเสียงในด้านต่างๆทำให้สังคมจับตากรณีนี้เป็นอย่างมากว่าเขาจะหลุดรอดจากการเป็นผู้ต้องหาด้วยเส้นสายหรือไม่

สิ่งที่ผมสนใจในการแถลงข่าวครั้งนี้ คือ ปฎิกิริยาของ ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข และรอง ผบตร. สุชาติ ธีระสวัสดิ์ ซึ่งถือว่าเป็นสองท่านที่มีตำแหน่งใหญ่ที่สุดในวงการตำรวจ ว่ามีภาษากายอย่างไรในการแถลงข่าวครั้งนี้ (กับการต้องมาแสดงความรับผิดชอบในสิ่งที่ตนไม่ได้ก่อไว้)

ภาษากายคือข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว จึงเป็นชุดของข้อมูลสำคัญที่สามารถใช้ตีความว่าส่วนตัวเราจะให้ระดับความความเชื่อถือกับเหตุการณ์ที่ปรากฎอย่างไรเท่านั้น การวิเคราะห์ภาษากายจึงไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินว่าใครโกหกหรือหลอกลวง

ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์

ตลอดช่วงแถลงข่าวตอนต้นโดย ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข จะพบเห็นภาษากายดังนี้

• มือของเขาอยู่ใต้โต๊ะทั้งสองข้าง
• บางครั้งใช้มือขวาขึ้นมาขยับไมค์บนโต๊ะ แต่มือซ้ายจะอยู่ใต้โต๊ะ
• การคุยกับ ผกก.โจ้ มีนำ้เสียงเป็นกันเองราวอาหลาน

เฉพาะส่วนนี้ทำให้วิเคราะห์ได้ว่า ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข ไม่มีความมั่นใจ (Low confident) การซ่อนมือไว้ใต้โต๊ะบ่งบอกถึงการหลบซ่อน หรือป้องกันตัว เป็นปฎิกิริยาอัตโนมัติที่แม้แต่เจ้าตัวก็ไม่ทันรู้ ถ้าคุณสังเกตท่านั่งของท่านจะเห็นชัดว่าดูไม่มีความมั่นใจคล้ายคนกำลังสารภาพผิด

ในส่วนตัวผมสงสัยว่าท่าน ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข เป็นคนที่มีตำแหน่งใหญ่ที่สุดในกรมตำรวจ แต่เหตุใดถึงอยู่ใน Beta Posture ถึงเพียงนี้ ? (ซึ่งอาจเป็น baseline ของท่านอยู่แล้ว คือ เป็นคนแนวถ่อมตน)

ในช่วงตอบคำถามสื่อ รอง ผบตร. สุชาติ ธีระสวัสดิ์ ก็มีภาษากายที่น่าสนใจดังนี้

• มือทั้งสองข้างอยู่เหนือโต๊ะ และมือซ้ายอยู่บนโต๊ะแบบ palm dowm และ finger index ชี้ออกเล็กน้อย แสดง Alpha Posture
• หน้าผากตึงมาก อาจจะฉีด Botox มาเพราะเป็นไปไม่ได้ที่คนอายุ 60 ปีจะมีหน้าตึงขนาดนี้ถ้าปราศจากมีดหมอหรือการใช้ Botox & Filler ส่วนนี้ทำให้ไม่สามารถสังเกตสีหน้าได้ เช่น Central forehead contraction
• หายใจถี่และเร็ว (Hyperventilation) สังเกตได้ที่หน้าอก แสดงถึง Adrenaline surges สัมพันธ์กับความตื่นเต้น (anxiousness, nervousness)
• มีจังหวะที่ก้นเด้งตัวขึ้นจากเก้าอี้ เพราะกล้ามเนื้อรอบทวารหนักและบริเวณอัณฑะหดตัว (อันนี้ไม่ได้ลามก เป็นลักษณะเฉพาะของผู้ชาย) เป็น secondary ของ Fear ในจังหวะที่พูดว่าจะดำเนินคดีกับโจ้ตามขั้นตอนทางที่วางไว้

โดยรวม รอง ผบตร. สุชาติ ธีระสวัสดิ์ มีความกลัวและตื่นเต้น ซึ่งภาษากายก็แสดงออกมาทั้งที่ตนเองพยายามข่มไว้ จึงไม่แปลกที่เราจะพบภาษากายที่เป็นลักษณะ Alpha upright ร่วมกับ Anxiety และ Fear

ทั้งหมดก็เป็นภาษากายของสองผู้ใหญ่ในวงการตำรวจกับคดีความที่ตนไม่ได้ก่อขึ้นแต่ต้องมาออกหน้าแถลงข่าวตามบทบาทหน้าที่ ในฐานะผู้บังคับบัญชา

ขอให้สนุกกับการเรียนรู้

ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฎในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น

เกี่ยวกับผู้เขียน