ผมได้รับการร้องขอให้ช่วยวิเคราะห์ภาษากายของคุณทักษิณ ชินวัตร ในการสัมภาษณ์คลิปนี้ว่าตอนที่เขาพูดว่า “จะกลับเมืองไทยแน่นอน” นั้นมีภาษากายใดๆให้สังเกตุหรือไม่ ? มีความจริงใจ ปกปิด ซ่อนเร้น โกหก หรือ อารมณ์ใดๆปะปนอยู่หรือไม่ ?
ย้อนความนิดหนึ่ง ณ เวลานี้ที่ผมกำลังเขียนบทความจำนวนผู้ติดเชื้อใหม่ในเมืองไทยคือเกือบ 1 หมื่นติดต่อมาหลายวัน ประชาชนตั้งคำถามถึงการบริหารของประยุทธ์ จันทร์โอชาทุกวัน ทำให้หลายคนเริ่มคิดถึงนายกคนเก่าของประเทศไทย ทักษิณ ชินวัตร
คลิปนี้เป็นคลิปสัมภาษณ์คุณทักษิณ ซึ่งตอนนี้เขาลี้ภัยอยู่ที่ดูไบ แต่คุณทักษิณเองก็มาให้สัมภาษณ์ในหลายเวทีออนไลน์ เช่น Club House และอื่นๆ คลิปนี้ก็เช่นกัน
นาที 0:15-0:25
คุณทักษิณ : “ยืนยันอีกครั้งนะครับ กลับแน่ (*) แต่ขอบอกเวลาทีหลัง วันนี้ยังไม่บอก ยังไงไปประตูหน้า(*) ไม่ไปประตูหลังแน่นอนครับ”
จังหวะนี้จะสังเกตุคุณทักษิณใช้นิ้วชี้มาด้านหน้าในจังหวะคำสำคัญและสอดคล้อง (Synchronize) ไปกับคำที่พูด (Paralanguage) เป็นภาษากายของความมั่นใจ
ทั้งนี้การใช้นิ้วชี้มาข้างหน้าจะพบบ่อยถ้าต้องการแสดงอำนาจและเป็นภาษากายที่พบเสมอในสถานการณ์ที่ต้องการโน้มน้าวอีกฝั่งให้เชื่อเป็นพิเศษ อาจจะเพราะในใจของคุณทักษิณทราบดีกว่าอีกฝั่งไม่เชื่อเขา หรือ ตั้งข้อสงสัยในสิ่งที่เขาจะพูด เราจึงพบได้ทั้งคนที่พูดความจริง คนที่ปกปิดความจริงและคนที่กำลังโกหก
ถ้ามาดูต่อในนาที 0:42 – 1:07 จะมีภาษากายที่น่าสนใจ เมื่อคุณทักษิณถูกถามว่าบอกได้ชัดเจนเลยได้ไหมจะกลับมาวันไหน เมื่อไหร่ ?
ทักษิณ(พูดเป็นคำเมือง): “เอาไว้ใกล้ๆเมื่อถึงเวลา แล้วผมจะบอกเป็นขั้นตอนไป ผมไม่มีอะไรปิดบังคับ เพียงแต่ว่า มันยังไม่ถึงเวลา ถ้าถึงเวลาจะบอกชัดเจนครับ ผมไม่มีปัญหา ผมไม่กลัวอะไรทั้งนั้น คือว่าผมไม่กลัวอะไรหรอก เพียงแต่ว่า อ่า ผมไม่อยากเป็นคนที่สร้างปัญหา จะให้เวลา(*)มันเหมาะสม..นะครับ..(**) เองอย่างงั้นก็แล้วกันนะ”
ในจังหวะ (*) คุณทักษิณจะมองออกไปทิศทางอื่น และตลอดเวลาในวีดิโอทั้งหมดเขาจะแอบมองแบบนี้บ่อยครั้ง ตรงนี้ไม่มีอะไรพิเศษ คุณทักษิณน่าจะกำลังมองกระจก หรือ หน้าจอที่แสดงตัวเองกำลังพูดอยู่บน monitor screen อีกอัน ทำให้เขาอดไม่ได้ที่จะเหล่มองดูตัวเองระหว่างพูด ตรงนี้บางคนอาจจะวิเคราะห์ผิดว่ากำลังโกหก หรือ ปกปิด เพราะดูคล้ายกำลังหลบสายตา จริงๆแล้วไม่ใช่คุณทักษิณแค่ถูกดึงความสนใจเพราะภาพตัวเองเท่านั้น ทั้งนี้ถ้าผมจะให้คำแนะนำที่เป็นประโยชน์ คือ ควรเอากระจก หรือ ปิด monitor อันนั้นดีกว่าเพราะการที่เหล่มองบ่อยๆย่อมดูไม่ดีและถูกเข้าใจผิดว่าไม่จริงใจ (Insincere)
ส่วนในจังหวะ (**)คุณทักษิณมองลงล่างเฉียงขวา (Looking lower to the right side) เป็นภาษากายที่พบบ่อยเมื่อคนเรารู้สึกละอาย หรือ รู้สึกผิด (Shame , Guilt , Regret , Deception) ซึ่งคุณทักษิณแสดงภาษากายนี้หลังจากพูดประโยคสำคัญว่า “ไม่อยากสร้างปัญหา”
สรุปการถอดรหัสภาษากายของคุณทักษิณชินวัตร
- คุณทักษิณมีความมั่นใจว่าจะได้กลับไทยแน่นอน
- การกลับมาเมืองไทยไม่ใช่การตัดสินใจของคุณทักษิณ แต่เป็นของคนอื่น และคุณทักษิณไม่สามารถเปิดเผยได้
- คุณทักษิณรู้ตัวว่าการเคลื่อนไหวของตนสามารถส่งผลกระทบต่อประเทศได้ รวมถึงการสร้างปัญหาด้วย
ผมคิดคุณทักษิณจะกลับเมืองไทยแน่นอน แต่ต้องรอการปัจจัยที่เหมาะสมและจะอีกนานแค่ไหนก็ไม่อาจทราบได้ (ฟังดูลึกลับจังเลยนะครับ)
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้นะครับ
ปล.ตบท้ายนิดนึง ขอบพระคุณคุณหมอคมศักดิ์ โชคอำนวย ส่งภาพเบื้องหลังนี้มาให้ สรุปคือ Distraction ที่คุณทักษิณชอบมองคือบรรดาหลานๆตามภาพครับ
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฎในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น
ขอบคุณครับ