พรรคก้าวไกลเป็นพรรคที่มีความแตกต่างจากทุกพรรค โดยเฉพาะการยึดนโยบายและหลักการมากกว่าการเป็นไผ่ลู่ลมที่เอนเอียงเพื่อผลประโยชน์และตำแหน่ง แต่เพราะความชัดเจนและเด็ดขาดจึงยากที่จะจับมือกับทุกฝ่ายไม่ว่าจะ สส. และ สว.
VDO ข่าวนี้เป็นจังหวะที่คุณ เสรีพิศุทธ์ พูดในทำนองให้พรรคก้าวไกลพิจารณาตัวเองและควรเสียสละเพื่อออกจากการร่วมรัฐบาลและเปิดทางให้ “พรรคอื่นๆ” มาจัดตั้งรัฐบาลแทน และมีประเด็นของภาษากายของ คุณชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกลให้เรียนรู้กัน
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้อันเป็นประโยชน์ให้แก่ประชาชนในการเรียนรู้ศาสตร์ภาษากาย (Non-verbal communication / Body Language ) อันได้แก่ข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว (Concious / Unconcious) จึงเป็นชุดของข้อมูล (Information) ทางพฤติกรรมศาสตร์และจิตวิทยาที่สำคัญอันสามารถนำไปประยุกต์ตีความฐานะผู้สังเกตการณ์ และนำไปประเมินกับเหตุการณ์ที่ปรากฏอย่างไรเท่านั้น ไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินสิ่งใด
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์
นาที 1:13 เป็นต้นมา คุณเสรีพิศุทธ์พูดว่า
“เป็นเรื่องที่ก้าวไกลต้องตัดสินใจ จะทำยังไง(*1) ถ้าจะยืนยันอยู่อย่างงั้น เพื่อไทยก็ไม่ผ่านเชื่อผมซิ แต่ถ้ายอมเสียสละนะครับ ก็พอไปได้(*2) ผมก็พูดไปในห้องประชุม (*3)ว่าอยู่กลางทะเลกันนะ เรือมันล่มอะนะ มีคนแก่ ผู้หญิง (*4) นะ มีเด็ก มีอะไรต่างๆ เราก็คนหนุ่มเราควรขึ้นเรือก่อนหรือ เราควรจะให้คนแก่ ผู้หญิงขึ้นก่อน พอเรือลำที่สองมาเราค่อยให้เขาไป ไม่ใช่ให้ไอ้หนุ่มกระโดดขึ้นเรือก่อนแล้วปล่อยให้ผู้หญิงและเด็กผจญภัย ซึ่งตอนนี้ต้องมีผู้เสียสละ เพื่อให้ประชาธิปไตยไปได้ ถ้าไม่มีการเสียสละมันไปไม่ได้ เชื่อผมเถอะ”
จะพบภาษากายของคุณชัยธวัช ตุลาธน หลายอย่างดังนี้
- หยิบโทรศัพท์มือถือ (3 เครื่อง)ที่วางอยู่บนโต๊ะขึ้นมาถือไว้ในจังหวะนี้คล้ายเขากำลังจะหยิบของเพื่อลุกขึ้นเดินออกไปจากการแถลงข่าว (Prepare to Leave) แต่สุดท้ายจะพบว่าเขาไม่ได้ลุกขึ้นไปไหนและนั่งต่อจนการแถลงข่าวเสร็จสิ้น ในจังหวะนี้ในภาษากายจะเป็นลักษณะที่ความคิดและจิตใจไม่ได้สอดคล้องในทิศทางเดียวกัน (internal conflict / emotional dissonance)
อธิบายคือภายในจิตใจเกิดความรู้สึกอึดอัดใจ เช่น ไม่ชอบในสิ่งที่ได้ยินและอยากจะเก็บข้าวของที่มีค่า (ในที่นี้คือมือถือ) และเดินออกไปจากตรงนั้น แต่สมองส่วนนอกซึ่งทำงานเกี่ยวกับการคิดและวิเคราะห์ก็เหมือนสั่งให้ทนนั่งต่อไป เก็บสีหน้าอาการ รักษามารยาททางสังคมตามที่ตนได้รับมอบหมายให้มาเป็นตัวแทนพรรคเพื่อมาประชุมและแถลงข่าว ด้วยหน้าที่และบทบาทจึงไม่สามารถที่จะลุกขึ้นและเดินหนีไปดังที่ใจรู้สึก
อย่างที่เราทราบกันว่าภาษากายจะผันไปตามอารมณ์และความรู้สึกจึงเป็นคำอธิบายถึงพฤติกรรมของการ “หยิบมือถือ” ของเคสนี้ได้อย่างดีและเป็นไปได้ยากที่จะเก็บซ่อนทุกสิ่งทุกอย่างที่ร่างกายแสดงออกมา - สีหน้าของเจ้าตัวค่อนข้างนิ่งและไม่แสดงอารมณ์ใดๆ ภาษากายเรียกว่า Poker Face คือการเก็บสีหน้า ซึ่งในเคสนี้เจ้าตัวทำได้ค่อนข้างสมบูรณ์ในการเก็บอารมณ์และซ่อนสีหน้า (แต่ไม่สามารถเก็บได้ทุกอย่าง อย่างที่อธิบายไป)
- การเขี่ยปากกาบนโต๊ะร่วมกับการการก้มหน้าหลบสายตา จะสอดคล้องกับสถานการณ์ตอนต้นที่อยากจะลุกไป(แต่ไปไม่ได้)
การทนนั่งและทนฟังคุณเสรีพิศุทธ์และเขี่ยปากกาที่วางอยู่ตรงหน้าเล่น คล้ายกับการรอคอยว่าเมื่อไหร่อีกฝ่ายจะพูดจบ หรืออาจจะตีความในแง่ลบก็ได้ว่าไม่เคารพ (Disrespect) หรือเป็นการแสดงออกถึงความน่าเบื่อหน่าย (Bored) เพราะเขาได้ยินประโยคนี้จากคุณเสรีพิศุทธ์มาแล้วรอบหนึ่งในห้องประชุมรวม การแสดงออกในส่วนนี้อาจจะเป็นความตั้งใจ หรือ ไม่ตั้งใจก็ได้
สรุป
ถ้าเป็นไปตามที่มีข่าวว่าคุณเสรีพิศุทธ์สร้าง Surprise ในฐานะพรรคร่วมรัฐบาลในวันนั้น พูดให้พรรคก้าวไกลถอยเพื่อพรรคอื่นที่แพ้เลือกตั้ง คุณชัยธวัชย่อมจะมีความไม่พึงพอใจอยู่แน่นอน อาจเป็นความรู้สึกลบเช่นถูกทรยศ ถูกหักหลัง ไม่ได้รับความยุติธรรม ทำให้อาจจะมีความโกรธ ความไม่พอใจ และอึดอัดใจ
ทั้งนี้ คุณชัยธวัช ก็พยายามอย่างยิ่งที่จะเก็บอาการโดยเฉพาะการซ่อนสีหน้า (Facial Expression) แต่ท่าทางและการแสดงออก (Gesture) จะไม่สามารถเก็บได้มิด เราจึงสามารถสังเกตภาษากายบางอย่างที่แสดงออกมาที่เจ้าตัวเองก็ไม่ทราบ
ภาษากายเป็นสิ่งที่ล้อและแสดงออกคู่ขนานไปกับอารมณ์โดยที่เราไม่สามารถควบคุมมันได้ร้อยเปอร์เซนต์
เคสนี้ถือเป็นบทเรียนที่มีคุณค่าและน่าศึกษามากๆ สำหรับทุกท่านที่ชอบศาสตร์ภาษากาย
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฏในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น
