คุณ จาซินดา อาร์เดิร์น นายกรัฐมนตรีแห่งนิวซีแลนด์ ได้ประกาศของลาออก โดยเจ้าตัวให้เหตุผลส่วนตัวว่า “ไม่ไหว”
ในเคสนี้ก็มีภาษากายที่น่าเรียนรู้หลายอย่างจากคลิป VDO นี้
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้อันเป็นประโยชน์ให้แก่ประชาชนในการเรียนรู้ศาสตร์ภาษากาย (Non-verbal communication / Body Language ) อันได้แก่ข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว (Concious / Unconcious) จึงเป็นชุดของข้อมูล (Information) ทางพฤติกรรมศาสตร์และจิตวิทยาที่สำคัญอันสามารถนำไปประยุกต์ตีความฐานะผู้สังเกตการณ์ และนำไปประเมินกับเหตุการณ์ที่ปรากฏอย่างไรเท่านั้น ไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินสิ่งใด
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์
นาทีที่ 0:07
“I am entering now my sixth year in office. And for each of those years, I have given my absolute all.(*)”
ในจังหวะ (*) จะพบลักษณะการยิ้มด้วยการฉีกริมฝีปากไปด้านหลังร่วมกับการเม้มริมฝีปากจนริมฝีปากบนและล่างดูยืดจนบาง กล้ามเนื้อรอบปากและหนึ่งส่วนสองล่างของใบหน้าหลายมัดมีลักษณะหดเกร็ง ลักษณะนี้เป็นการยิ้มที่เรียกว่า Fake smile หรือ การแสร้งยิ้ม มีจุดประสงค์เพื่อกลบเกลื่อนอารมณ์ลบ เป็นการกลั้นอารมณ์ลบที่รุนแรง (Concealing strong negative emotion)
อย่างที่เคยอธิบายในหลาย ๆ เคสว่าการยิ้มไม่ได้แปลว่ามีความสุขเสมอไป และสามารถพบการยิ้มได้ในหลากหลายโอกาส หลายสถานการณ์ โดยเฉพาะในการกลบเกลื่อน หรือ ซ่อนบางอย่าง (ซึ่งในเคสนี้คือการพยายามใช้รอยยิ้มเพื่อบดบังอารมณ์)
นาที 0:16
“I believe that leading a country is the most privileged job anyone could ever have, but also one of the more challenging.(*)”
ในจังหวะนี้จะพบ Fake smile ภาษากายเดียวกับที่อธิบายในข้างต้น แต่ลักษณะของรอยยิ้มที่ปรากฎจะน้อยกว่า
นาที 0:38
“This summer, I had hoped to find a way to prepare for not just another year, but another term – because that is what this year requires. I have not been able to do that. (*)…..And so today, I am announcing that I will not be seeking re-election….”
ในจังหวะนี้ คุณจาซินดา มีภาษากายหลายอย่างเกิดขึ้นร่วมกับอารมณ์หลาย ๆ อย่าง โดยเฉพาะในจังหวะ (*)
- ในจังหวะ (*) เขาหยุดการพูดไปชั่วคราวนานถึง 8 วินาที พร้อมกับหลบตามองต่ำ ซึ่งไม่ใช่เป็นการอ่านสคริปต์ แต่เป็นการหลบตาเพื่อปรับจูนอารมณ์ให้กลับมาสู่สภาวะปกติ
- ก่อนเงยหน้าขึ้นมาในนาที 0:42 จะพบ Microexpression of Sadness
- ในจังหวะที่เงยขึ้นหน้ามาจะพบ inward lip roll และตามด้วยการพยายามยิ้มดังที่อธิบายไว้ข้างต้น จะสังเกตได้ว่าคุณ จาซินดา มีพฤติกรรมการยิ้มเพื่อกลบอารมณ์อีกหลายครั้งจนเป็นรูปแบบ (Pattern)
- ช่วงประโยคที่พูดว่า “And so today, I am announcing that I will not be seeking re-election” จะพบน้ำเสียงที่สั่นเครือ ในจังหวะนี้เธอเกือบจะร้องไห้ออกมา แต่ยังอยู่ในระดับที่กลั้นเอาไว้ได้และเดินหน้าพูดต่อและก้มหน้าหลบตา
ในส่วนหลังจากนั้น จะพบ Fake smile เป็นระยะ ๆ เวลาพูดร่วมกับการหลบตามองต่ำ (Diminished eye contact) จนจบ VDO
สรุป
งานเป็นผู้นำประเทศ เป็นภาระที่น่าจะยากที่สุดอย่างหนึ่งที่มนุษย์สักคนจะต้องรับผิดชอบ และคุณจาซินดา ก็ประเมินตนเองแล้วว่าเธอควรพอแล้วกับบทบาทนี้ โดยสารภาพกลาย ๆ ว่า “ไม่ไหว” และขอไม่อยู่ต่อจนครบวาระ
ในเชิงการเรียนรู้ภาษากาย เคสคุณจาซินดานี้เป็นตัวอย่างที่น่าสนใจของการสะกดอารมณ์ลบ จากน้ำเสียงบางช่วงเขาเกือบจะร้องไห้ออกมา แต่ก็พยายามกดอารมณ์ไว้และใช้การก้มหน้าอ่านสคริปต์พร้อมกับการยิ้มเป็นจังหวะเพื่อประคับประคองสถานการณ์อย่างต่อเนื่องจนเสร็จสิ้นการแถลงการณ์
เธอพยายามพูดตามสคริปที่ร่างไว้ โดยพยายามอย่างมากที่จะไม่ปล่อยอารมณ์ให้ดำเนินไปอย่างอิสระ (Liberate) และร้องไห้คร่ำครวญออกมาให้เสียรูปการณ์
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้นะครับ
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฏในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น
