คุณประยุทธ์ จันทร์โอชา จำเป็นต้องหยุดการทำงานในฐานะนายกรัฐมนตรีหลังมีคำสั่งจากศาลรัฐธรรมนูญ และคุณประวิตร วงษ์สุวรรณจึงได้รับหน้าที่รักษาการแทนนายกรัฐมนตรีต่อไป
คลิปวีดิโอนี้เป็นเหตุการณ์วันแรกที่คุณประวิตรเดินเข้าทำเนียบในอีกบทบาท และมีแฟนคลับต่างถามผมว่าภาษากายของคุณประวิตรในคลิปนี้บอกอะไรเราได้บ้าง ?
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้อันเป็นประโยชน์ให้แก่ประชาชนในการเรียนรู้ศาสตร์ภาษากาย (Non-verbral communication / Body Language ) อันได้แก่ข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว (Concious / Unconcious) จึงเป็นชุดของข้อมูล (Information) ทางพฤติกรรมศาสตร์และจิตวิทยาที่สำคัญอันสามารถนำไปประยุกต์ตีความฐานะผู้สังเกตการณ์ และนำไปประเมินกับเหตุการณ์ที่ปรากฏอย่างไรเท่านั้น ไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินสิ่งใด
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์
ในหลายบทความในเวบไซต์นี้มักจะยกตัวอย่างเคสที่เป็นภาษากายที่สัมพันธ์กับอารมณ์และความรู้สึก (Emotional related) ทั้งนี้ในภาษากายยังมีส่วนที่สัมพันธ์กับสภาพร่างกาย หรือทางกายภาพด้วย (Physiological related)
และในบทความนี้เราจะได้เรียนรู้ตัวอย่างภาษากายที่สัมพันธ์กับกายภาพ
นาที 0:01 – 0:06 จะพบภาษากายดังนี้
- ใช้มือจับหูจับตรงขอบประตูด้านบน เป็นลักษณะการพยายามดึงตัวขึ้นและใช้มือเพื่อพยุงตัวเพื่อไม่ให้ล้ม อาจเพราะกล้ามเนื้อไม่แข็งแรงและกล้ามเนื้ออ่อนล้าทำให้ลำบากที่จะเคลื่อนไหว หรือ อาจมีปัญหาเกี่ยวกับกระดูก ข้อต่อกระดูก เส้นประสาท เป็นต้น ซึ่งล้วนพบในผู้สูงอายุอันเกิดจากการทุพพลภาพตามวัย
- ถัดมาคุณประวิตรจะประสานฝ่าเท้าลงพื้นเต็มฝ่าเท้า และกวาดเท้ากางออกเสมอหัวไหล่เป็นจังหวะสั้น ๆ ก่อนที่จะพยุงตัวเองขึ้นมาโดยใช้มือทั้งสองข้างดันที่ประตูรถและขอบรถ
มือเป็นอวัยวะที่สำคัญที่คนเราใช้เพื่อรักษาการทรงตัว ให้นึกถึงเวลาเรากำลังจะล้ม มือเราจะกางและแกว่งมือออกเพื่อสร้างสมดุลหรือเพื่อป้องกันการล้ม ในผู้สูงอายุเราจึงมักเห็นการใช้มือจับราวบันได สัมผัสกำแพง และจับวัตถุ เช่น เก้าอี้ โต๊ะ ซึ่งล้วนมีจุดมุ่งหมายเพื่อทรงตัวทั้งสิ้น
นาที 0:11 จะพบคุณประวิตร เดินในลักษณะย่ำเท้าเป็นจังหวะและทิ้งน้ำหนักลงเท้าก้าวต่อก้าวครั้งต่อครั้ง ถ้าสังเกตจะดูติดขัดเล็กน้อย ก้าวสั้นและช้า ลักษณะคล้าย ๆ เจ็บขาหรือกำลังปวดขาทำให้ไม่สามารถเดินได้อย่างคล่องแคล่ว ในจุดนี้จะแตกต่างกับคุณประยุทธ์เป็นอย่างมากที่สามารถเดินได้เร็วและพริ้วกว่ามาก
ส่วนการกลัดกระดุมเสื้อก็คงไม่มีประเด็นอะไร เพราะการใส่กระดุมครบและนั่งในรถอาจจะตึง หรือ อาจจะเพิ่งใส่สูทรเสร็จก่อนจะจอดรถ
นาที 0:16 จะพบคุณประวิตรยื่นมือขวานำมือมาวางที่ไหล่ซ้ายของผู้ติดตาม เป็นลักษณะที่เห็นบ่อยของคุณประวิตรในพักหลังอาจจะเพราะเริ่มเดินไม่ไหว และยืนยันได้อีกภาพคือผู้ติดตามที่อยู่ด้านซ้ายของคุณประวิตรที่เข้าจับแขนซ้ายของคุณประวิตร
สรุป
การใช้มือของคุณประวิตรไม่ได้สัมพันธ์ใด ๆ กับสภาวะทางจิต (Psychology) แต่เป็นการชดเชย (Compensation) ของร่างกายทางกายภาพ (Physiology) เป็นลักษณะที่พบได้ในบุคคลวัย 77 ปีเช่นคุณประวิตรซึ่งสภาพร่างกายถดถอยไปตามวัยตามธรรมชาติ
ในการศึกษาภาษากายเราจะต้องคำนึงถึงอายุ สภาพร่างกาย และ โรค ของบุคคลร่วมด้วย เพราะภาษากายที่แสดงออกมาจะเกี่ยวพันกับหลากหลายปัจจัย และอาจไม่ได้เกี่ยวโยงกันกับอารมณ์ในหลายกรณี เช่น เคสนี้
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฏในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น
