ช่วงที่ผมกำลังเขียนบทความนี้คุณประยุทธ์ จันทร์โอชา นั่งตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมาร่วม 8 ปี
แม้จะมีการถกเถียงถึงการตีความทางกฎหมาย แต่ก็นับว่ากำลังนับถอยหลังการนั่งในตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอันยาวนานของคุณประยุทธ์ และเชื่อกันว่าตามหลักการที่ถูกต้องเขาควรจะหมดวาระในวันที่ 24 สิงหาคม 2565 ใน VDO นี้ก็มีภาษากายที่น่าสนใจมาร่วมเรียนรู้กันเหมือนเช่นเคย
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้อันเป็นประโยชน์ให้แก่ประชาชนในการเรียนรู้ศาสตร์ภาษากาย (Non-verbral communication / Body Language ) อันได้แก่ข้อมูลที่สื่อสารออกมาจากมนุษย์ทุกอย่างนอกเหนือจากคำพูดทั้งที่รู้ตัวและไม่รู้ตัว (Concious / Unconcious) จึงเป็นชุดของข้อมูล (Information) ทางพฤติกรรมศาสตร์และจิตวิทยาที่สำคัญอันสามารถนำไปประยุกต์ตีความฐานะผู้สังเกตการณ์ และนำไปประเมินกับเหตุการณ์ที่ปรากฏอย่างไรเท่านั้น ไม่ได้มีไว้เพื่อตัดสินสิ่งใด
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์
นาที 15:22 “ความมั่งคั่งรุ่งเรืองจะตามมาในที่สุด (*) นี่คือเรื่องที่ยิ่งใหญ่อย่างมาก…..”
ในจังหวะ (*) จะพบภาษากายที่เรียกว่า “ลิ้นงู” หรือ loose tongue jut
ลิ้นงู เป็นภาษากายมักพบบ่อยเวลากำลังคิดหรือกำลังพูดในสิ่งที่ตนคิดว่าไม่ดี และมักสัมพันธ์และพบได้บ่อยในคนที่กำลังโกหก ปิดบัง หรือเล่าความจริงที่บิดเบือน เติมแต่ง (ซึ่งล้วนก็เข้าข่ายโกหก) หรือการพูดความจริงแต่เป็นสิ่งที่ตนเองทำไม่ดีเอาไว้ (Deception) ทั้งนี้ต้องแยกแยะให้ออกกับการเลียริมฝีปากเพราะปากแห้ง
ทั้งนี้หลายคนมักจะวิเคราะห์ผิดว่า ลิ้นงู = โกหก ซึ่งผมไม่แนะนำให้วิเคราะห์ภาษากายแบบนั้น แต่จะต้องดูองค์ประกอบอื่นผสมไปด้วยโดยเฉพาะการวิเคราะห์เป็น Cluster หลายครั้งลิ้นงูไม่ได้แปลว่าโกหกโดยตรงเสมอไป
นาที 15:49 “ตอนนี้เราเริ่มจะเก็บเกี่ยวได้แล้ว ผมขอขอบคุณทุกท่าน (**) ที่กรุณาใจเย็นกับผม”
ในจังหวะ (**) จะพบลักษณะการยิ้มแบบฉับพลันและผิดบทผิดจังหวะ(Rapidly smiling) และเป็นวิจารณ์กันมากใน Social media
การยิ้มในจังหวะนี้เป็นการฝืนยิ้ม (Deliberate) เหมือนว่ามีความตั้งใจที่จะทำให้สอดคล้องกับบทพูดแต่ผู้พูดแสดงได้ไม่ดีนัก (Bad actor) ทำให้การยิ้มดูไม่น่าเชื่อถือและปะดักปะเดิด
นาที 15:58 “ผมไม่ใช่คนที่แสดงออก หรือ นำเสนออะไร(***)ได้ไม่เก่งมากนัก ” ในจังหวะ (***) จะพบการกระพริบตาที่นานกว่าปกติ (Prolong eyes closure) ซึ่งอยู่ในกลุ่มการหลบตา (Diminished eye contact) ในภาษากายมักเกี่ยวข้องกับการปฎิเสธ หนี กลัว หรือ ไม่มั่นใจ ทั้งนี้หลายครั้งอาจสัมพันธ์กับการพยายามใช้ความคิด
อีกทั้งเขายังพูดผิด เพราะประโยคที่ถูกต้องควรจะเป็น “ผมไม่ใช่คนที่แสดงออก หรือ นำเสนออะไรได้เก่งมากนัก” การพูดผิดสามารถวิเคราะห์ได้หลายแง่มุม ไม่ว่าจะเป็นอ่อนซ้อมพูด เร่งรีบ ในใจปฎิเสธสิ่งที่ตัวเองกำลังพูด หรือตื่นเต้น ก็ล้วนเป็นไปได้
นาที 16:12 “แม้บางครั้งผมพูดอะไรไปแล้วดูตลก แต่ผมขอให้ทุกคนเรียนรู้ว่า (*) ผมก็บริสุทธิ์ใจ และหัวใจของผมอยู่ที่ประชาชนทุกคน (**) และอยู่กับประเทศไทยครับ” จะพบภาษากายดังนี้อย่าง
- จังหวะ (*) ผมการปิดตา/หลับตาที่นานกว่าปกติ
- จะพบลิ้นงู (Loose tongue jut) และชัดมาก ๆ ในจังหวะ (**)
สรุป
ทางทีมงานรัฐบาลคงมีความตั้งใจทำสื่อนี้เพื่อเพิ่มคะแนนความนิยมที่มีต่อคุณประยุทธ์และรัฐบาลซึ่งเป็นที่ทราบกันว่ากำลังมีปัญหาและอาจไม่ได้รับเลือกขึ้นมาทำงานอีกในการเลือกตั้งครั้งใหม่ในอนาคต เพราะกระแสโดยรวมเหมือนจะต้องการผู้นำคนอื่น (ซึ่งจะเป็นใครก็ต้องมาดูกันต่อไป)
ทั้งนี้แม้บทพูดจะถูกเรียบเรียงมาสละสลวยเพียงใดแต่ภาษากายของคุณประยุทธ์ที่แสดงออกมาดังที่เห็น อาจทำให้ดูน่ากังขาและทำให้ผู้ชมโดยเฉพาะประชาชนทั้งประเทศตั้งข้อสงสัยว่าจะเชื่อถือเพียงใด โดยเฉพาะ “ลิ้นงู” ที่แสดงออกมาหลายครั้งหลายคราว เช่น ตอนที่บอกว่าหัวใจของเขาอยู่ที่เรา (ประชาชน)
ภาษากายเป็นสิ่งที่ต้องระวังไม่ต่างจากคำพูด โดยเฉพาะบุคคลที่อยู่ในตำแหน่งงานที่สำคัญระดับผู้นำประเทศ เพราะล้วนแล้วแต่เกี่ยวโยงกับความน่าเชื่อถือของตัวบุคคล ของคณะทำงาน สิ่งที่พูด และสิ่งที่ทำเสมอ
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฏในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น