เป็นที่รู้กันอย่างกว้างขวางทั้งจากประชาชนและคนที่แวดวงปศุสัตว์ ว่าโรคระบาดในหมูได้เกิดมาร่วม 2 ปีแล้ว ฟาร์มหมูก็ทะยอยติดเชื้อ และเข้าคิวปิดกันมาเรื่อยๆมานาน
จนปัจจุบันทำให้เกิดการขาดเนื้อหมูในท้องตลาดจนราคาพุ่งแพง และลุกลามไปถึงสินค้าการเกษตรอื่นๆที่ปรับตัวแพงขึ้นตาม จึงเป็นที่สังสัยกันทั้งสังคมว่าทำไมไม่มีการประกาศข่าวเลยในช่วงตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ? พร้อมกับมีเสียงหนาหูว่าเป็นเพราะต้องการปกปิดข่าวเพราะไม่ต้องการให้เกิดปัญหาการส่งออกหรือเปล่า ?
ความจริงเป็นอย่างไรก็ต้องค้นหากันต่อไป
ทั้งนี้คนที่มีหน้าที่รับผิดชอบโดยตรง คือ นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ ท่านได้ออกมาแถลงข่าวชี้แจ้งที่มาที่ไปรวมถึงมาตรการต่างๆที่ทางหน่วยงานจะดำเนินการตามคลิปวีดิโอข้างต้น
ในวีดิโอที่แถลงการณ์ตลอดระยะเวลากว่า 11 นาที จะมีบุคคลสามท่าน โดยคนกลางคือ นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ สิ่งที่น่าสนใจคือ มือ ของทั้งสามท่าน โดยจะพบว่าไม่มีการยกมือขึ้นมาเหนือโต๊ะเลย ไม่ว่าจะวางบนโต๊ะ หรือกระทำการใดๆด้วยมือเลย
มือในภาษากาย
ถ้าพูดถึงมือ ในหลักภาษากายมือจะเป็นส่วนหนึ่งที่มีความสำคัญและสัมพันธ์กับความรู้สึกและความคิดเสมอ เช่น ถ้าเราต้องการจูงใจคน ต้องการเน้นย้ำสิ่งที่พูด หรือ เรารู้สึกอินกับสิ่งที่พูด เราจะใช้มือร่วมกับการพูดอย่างอัตโนมัติ (illustrating with hands) และถ้าสมองรู้สึกอย่างที่พูด มือและสิ่งที่พูดจะเกิดความสอดคล้องกัน (Congruent)
ส่วนในสถานการณ์ที่เราไม่มีการใช้มือเลย หรือ เก็บมือไว้บนตัก ใต้โต๊ะ ในทางภาษากายได้อธิบายว่า อาจเพราะเจ้าตัวมีความรู้สึกประเภทลบอะไรบางอย่าง เช่น ไม่ปลอดภัย กลัว ประหม่า กังวล หรือ ตื่นเต้น หรือถ้าจะอธิบายในแง่กลไกการป้องกันตัวอาจหมายถึงการอยู่ในโหมดอยากจะหนี หรือ ป้องกันตัวเอง
การเอามือซ่อนใต้โต๊ะเราจะพบบ่อยในหลายสถานการณ์ เช่น ตำรวจสอบปากคำผู้ต้องหา การสัมภาษณ์งาน งาน audit ครูเรียกนักเรียนมาชี้แจ้งถึงสิ่งที่กระทำผิดในห้องพักครู หรือ เจ้านายเรียกลูกน้องมาคุยเรื่องสำคัญที่เคร่งเครียด
และในแง่มุมของการสื่อสาร การไม่แสดงมือ/ซ่อนมือ ก็ไม่ได้ช่วยให้เกิดการสื่อสารที่ดีแต่อย่างใด ดูแข็งทื่อเสมือนหุ่นยนต์ และขาดความจริงใจ
ทั้งนี้ เพื่อที่จะวิเคราะห์ภาษากายได้แม่นยำขึ้นว่าเจ้าตัวรู้สึกยังไง เราจำเป็นจะต้องดูภาษากายอื่นๆประกอบร่วมกันเสมอ (Interpret in cluster) โดยเฉพาะสีหน้า ท่าทางอื่นๆ คำพูดและลักษณะที่พูด (น้ำเสียง จังหวะ) เพราะการตีความผ่านภาษากายหลายๆอย่าง ร่วมกับการทราบ baseline personality ของอีกฝ่ายจะช่วยให้เราตีความได้แม่นยำ
ในวีดิโอของ นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ ทำให้ผมนึกถึงเคส ผบตร. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข ที่เคยออกมาแถลงข่าวกรณีผู้กำกับโจ้ทรมาณผู้ต้องหายถึงแก่ความตาย (ลิ้งบทความ) เพราะท่านเองตอนแถลงข่าวก็ไม่นำมือขึ้นมาบนโต๊ะตามภาพข้างล่าง
ถ้าคุณมีอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารโดยตรง เช่น อาจารย์ ครู นักบรรยาย วิทยากร หรือ โค้ช หรือกลุ่มสายงานที่เกี่ยวข้อง ควรฝึกการใช้มือในการสื่อสาร เพราะการใช้มืออย่างถูกต้องถูกจังหวะและด้วยความเข้าใจอย่างท่องแท้ จะทำให้สามารถสื่อสารได้ลึกขึ้นและเกิดการเชื่อมโยงสัมพันธ์ (Connection / Rapport) กับอีกฝั่งได้อย่างมีประสิทธิภาพ
และในสถานการณ์ที่จะแถลงข่าว หรือ แถลงการณ์ การที่โชว์มือขึ้นมาบนโต๊ะให้เห็นและใช้สื่อสารร่วมด้วย จะทำให้ดูไหล่ลื่นและสอดประสานได้ดีกว่าซ่อนมือไว้ใต้โต๊ะเสมอ และช่วยลดความเข้าใจผิดหรือการถูกตั้งข้อสงสัยว่ากำลังปกปิด ซ่อนเร้น หรือ โกหก
ขอให้สนุกกับการเรียนรู้
ทพ.อภิชาติ ลีนานุรักษ์ (หมอมด)
บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาเท่านั้น สถานการณ์อ้างอิงเพื่อใช้ในการสอนจะคัดเลือกมาจากหลายวงการ เช่น นักการเมือง นักแสดง นักร้อง นักกีฬา นักธุรกิจ และบุคคลสาธารณะที่ปรากฎในสื่อสาธารณะ เช่น ข่าว รายการโทรทัศน์ งานแถลงข่าว สัมภาษณ์ รายการในยูทูป (youtube)ทั้งในและต่างประเทศ การตีความและอธิบายภาษากายทุกอย่างเพื่อการเรียนรู้และแสดงผ่านมุมมองของผม ว่าผมมีความเห็นอย่างไรต่อสถานการณ์เหล่านั้นเท่านั้น และไม่มีจุดประสงค์เพื่อหวังประโยชน์ด้านการเมือง หรือเพื่อละเมิดกับบุคคลใด กลุ่มการเมือง หรือ ศาสนาใด ทั้งสิ้น
